Tot halverwege de zeventiende eeuw vormde Volendam nog een overwegende agrarische buurtsschap. het is uit die tijd dat het wapen van Volendam stamt. Niets typeert zo raak de overgang van boerenbedrijf naar visserij dan dit al sinds 1659 in de Nederlands hervormde Kerk prijkende dorpswapen. Bij de afbeelding van het veulen met het botje ( platvisje ) aan zijn been, hoort een legende.

Deze verhaalt over een meisje dat aan het hooien was op een stuk buitendijks land. Hooien en koeienmelken waren veel voorkomende bezigheden voor vrouwen uit die tijd. Op zekere dag verscheen er op het water een veulen, dit veulen lokte het meisje naar het water.
In een mengeling van verliefdheid en nieuwsgierigheid werd Lijsje, want zo heette het meisje, door het veulen naar het water gelokt. Van het meisje is nooit meer iets vernomen. De zoekende bevolking vond niets dan vis in het water. Achteraf is het zo helder als glas. Het veulen was het symbool van het boerenbedrijf en het botje aan het been van het paard staat voor de overvloed aan vis die in de Zuiderzee gevangen kon worden. De legende besluit met het antwoord van de Volendammer mannen op de verdwijning van Lijsje. Ze trokken naar zee en zouden dit net zolang blijven doen totdat ze haar gevonden hadden. Het is te hopen dat er altijd een paar Volendammer vissers zullen blijven om de zoektocht voort te kunnen zetten. Al was het alleen maar om de mooie legende recht te doen. Als ze bij het zoeken dan ook nog genoeg vis vangen is dat natuurlijk mooi meegenomen.